Trong lịch sử phát triển của điện ảnh, các nhà làm phim đã phát minh, tận dụng và biến tấu cú máy cầm tay (handheld shot) theo nhiều cách khác nhau để kể chuyện. Đây là một cách quay phim không dựa trên vị trí cố định, một trong số nhiều loại chuyển động máy khi làm phim.
.jpg)
Cú máy cầm tay (handheld shot) được thực hiện chỉ bằng tay và vai của người quay phim nên sẽ dẫn đến rung lắc máy. Theo thời gian, với sự phát triển của công nghệ các nhà làm phim đã sử dụng một số thiết bị để đạt được hiệu quả giống như cú máy cầm tay.
Tùy thuộc vào trọng lượng và kích cỡ của máy, người quay phim có thể sử dụng những thiết bị như khung gác vai chống rung (shoulder mount) hoặc áo vét chống rung (easyrig) để giảm bớt gánh nặng về thể lực giúp họ kiểm soát tốt hơn lượng rung của máy.
Cú máy cầm tay được sử dụng với các mục đích:
- Thiết lập tính chủ quan
- Gia tăng cường độ dữ dội hoặc rối loạn
- Tạo ra sự thân mật giữa các nhân vật
Ngày nay, cú máy cầm tay có thể được tìm thấy trong rất nhiều bộ phim. Tuy nhiên, các tác phẩm điện ảnh từ thời kỳ đầu luôn dựa vào những cú máy tĩnh, gắn chắc chắn trên chân máy cố định. Sau đó, nhiều nhà phê bình và nhà làm phim đã nghĩ đến cú máy cầm tay như một ý tưởng nghệ thuật. Họ đã thử nghiệm từ năm 1925 của thế kỷ trước nhưng phải đến thập niên 1960, Handheld shot mới đi vào dòng chủ lưu.
Nhà làm phim thể nghiệm Jonas Mekas đã sử dụng cú máy cầm tay như một kỹ thuật cho phép tự do sáng tạo và kinh phí thực hiện linh động hơn. Nhà làm phim huyền thoại Jean-Luc Godard, một người tiên phong của Làn sóng mới Pháp, đã sử dụng cú máy cầm tay vào lúc kỹ thuật này chưa được coi là chính thống. Ông đã thực hiện các cú máy đáng nhớ trong các bộ phim nổi tiếng như Breathless.
Mặc dù Handheld Shot của Godard trong Breathless đã trở thành một ví dụ kinh điển trong lịch sử điện ảnh nhưng chỉ thực sự phát triển vào thập niên 1980. Đặc biệt, đạo diễn Sam Raimi đã ứng dụng cách quay này trong bộ phim kinh dị Evil Dead (1981) và gọi là “shaky cam”, được sử dụng chủ yếu trong phim để tạo hiệu ứng tâm lý. Kỹ thuật này hiệu quả tới mức trở nên thành công cả về mặt thương mại và sáng tạo. Nó cũng đã được anh em nhà Coen sử dụng trong các bộ phim như Raising Arizona.
Xuyên suốt thập niên 1980 và 1990, các bộ phim có máy quay cầm tay trở nên thịnh hành trong dòng chủ lưu. Những nhà làm phim như Woody Allen, Steven Spielberg và Paul Greengrass đã dùng để kể chuyện khá nhiều.Tuy nhiên, cú máy cầm tay cũng đã trở thành một tâm điểm phê bình trong các bộ phim hành động lạm dụng kỹ thuật này.
(Nguồn: Studiobinder)
Tham khảo:
