Nghe thì có vẻ nhàm chán nhưng nó là chìa khoá tạo nên sự khác biệt giữa việc bạn và thành viên trong đoàn sẽ có một trải nghiệm trôi chảy trên phim trường hay có một trải nghiệm ám ảnh bạn suốt cuộc đời.
Một số nhà làm phim mới thường dành quá nhiều thời gian vào việc sáng tạo nội dung nên hay để việc xắp xếp lịch sản xuất vào phút cuối mới làm. Đây là điều rất sai lầm. (Xem phần 1 tại đây)
Trong điều kiện lý tưởng, bạn sẽ phải có vài cuộc họp với các thành viên chủ chốt trong đoàn trước khi quá trình làm phim bắt đầu.
Bạn có thể có đủ kinh phí để trả lương cho diễn viên và các thành viên khác trong đoàn để họ dành riêng thời gian cho phim của bạn. Nếu bạn không thể làm điều đó, khả năng rất lớn là họ sẽ có những kế hoạch riêng của mình trong thời gian quay. Một bộ phim kinh phí thấp thường không thể có đầy đủ các thành viên trong đoàn vào tất cả những ngày mà bạn muốn quay. Nắm được lịch của mỗi người sớm nhất có thể và ghi lại những công việc khác mà họ sẽ bận trong thời gian trùng với lịch quay.
Một lý do nữa mà ta nên để thành viên trong đoàn góp ý cho lịch quay là bởi vì nhu cầu của mỗi bộ phận có thể ảnh hưởng đến nó. Ví dụ, tổ thiết kế bối cảnh sẽ muốn một vài cảnh quay dời lại về cuối buổi để họ có thêm thời gian dựng cảnh ở một số bối cảnh nhất định. Một ví dụ khác, tổ phục trang và hoá trang sẽ muốn có những cảnh quay được quay ở cuối buổi vì tính tiếp diễn của kịch bản. Bạn sẽ không thể biết trước được những vẫn đề sẽ xảy ra làm cho lịch quay bị xáo trộn, do đó việc tốt nhất là nên cố gắng dự đoán trước những vấn đề đó.
Khi lên lịch quay, bạn nên có lịch ngày tháng bên cạnh để ghi chú về lịch làm việc của những diễn viên và thành phần đoàn quan trọng. Giữ lại những ghi chép đó để sử dụng sau này.
Khi bắt đầu lên lịch quay, bạn có thể đặt tất cả các lịch quay các cảnh quay theo đúng trình tự thời gian của chúng. Nhiều đạo diễn muốn được quay theo đúng trình tự thời gian của bộ phim. Nhưng thực tế không diễn ra như vậy, cách tốt nhất là quay không theo trình tự thời gian. Ví dụ, việc ta quay hết các cảnh ở trong cùng một bối cảnh và trong cùng khoảng thời gian trong ngày ( bất kể những cảnh đó xuất hiện theo tứ tự như thế nào trong kịch bản) sẽ khiến lịch quay được đấy nhanh hơn, tiết kiệm chi phí hơn.
Một gợi ý bổ ích khác là bạn nên quay những cảnh phức tạp trước. Thực hiện những cảnh quay phức tạp và quan trọng khi bắt đầu mỗi ngày quay. Theo cách đó cho dù điều gì xảy ra khiến tiến độ của bạn bị chậm lại, ít ra bạn cũng đã quay xong một cảnh quay quan trọng.
Bạn sẽ phải cân nhắc đến năng lượng và cảm xúc của diễn viên, xắp xếp 2 cảnh thể hiện cảm xúc cao trào ngay cạnh nhau sẽ có thể quá nặng đối với họ. Bạn cũng nên cân nhắc đến những cảnh đòi hỏi tình trạng thể chất của diễn viên như những cảnh đánh nhau. Bởi vì những lý do trên, trao đổi liên tục với đạo diễn sẽ giúp ích cho việc lên lịch quay của bạn.
Tham khảoKịch bản sẽ có đan xen giữa ngày và đêm. Nếu bạn biết được bạn muốn quay vào tháng nào, bạn nên kiểm tra độ dài của ngày và đêm vào giai đoạn đó. Tuỳ vào địa điểm quay của bạn trên thế giới mà độ dài của ngày và đêm cũng khác nhau. Cân nhắc thêm về điều kiện thời tiếp khi quay cảnh ngoại. Tất nhiên bạn sẽ không thể dự đoán trước được thời tiết nhưng bạn sẽ nắm được đại khái về những thứ có thể xảy ra.
Tuỳ vào số giờ mà bạn muốn đoàn phim làm việc mỗi ngày, bạn sẽ phải tách biệt thời gian quay các cảnh ngày và các cảnh đêm. Ví dụ, bạn sẽ muốn quay cảnh ngoại ngày trong khoảng 2 tuần đầu và quay các cảnh đêm vào giai đoạn sau của lịch quay. Cách mà bạn xắp xếp lịch quay ngày và đêm sẽ phụ thuộc và rất nhiều yếu tố.
Nên nhớ là bạn sẽ không thể nhảy trực tiếp từ quay ban ngày sang quay ban đêm luôn trong ngày kế tiếp. Bạn sẽ phải có những ngày nghỉ ở giữa để mọi người có thể điều chỉnh giờ sinh học của mình. Cũng giống như việc bạn tổ chức lịch làm việc đối với bất kì công việc nào khác, bạn cần phải cân nhắc đến năng lượng và thời gian nghỉ ngơi của mọi người.
Điều cuối cùng cần để ý là bạn nên thông báo trước cho diễn viên và các thành viên khác trong đoàn khi bạn muốn quay một cảnh quay đêm dài. Thông thường, quay đêm sẽ tốn kém hơn (phí thuê trang thiết bị, thuê bối cảnh và tiền lương cho đoàn phim sẽ cao hơn). Do đó, khi làm phim ít kinh phí, bạn nên hạn chế tối đa các cảnh quay đêm.
Việc lên lịch của bạn sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi việc có thuê được bối cảnh hay không. Bạn sẽ gặp khó khăn nếu có nhiều sự thay đổi về bối cảnh trong phim của mình. Việc chuyển bối cảnh trong ngày quay (bất kể nếu hai bối cảnh rất gần nhau) sẽ tốn rất nhiều thời gian quý báu. Tránh việc phải quay nhiều bối cảnh trong một ngày nếu có thể.
Bạn sẽ phải liên hệ với chủ bối cảnh để biết được ngày và giờ bạn có thể sử dụng bối cảnh để quay phim. Nhiều khi bạn chỉ có thể sử dụng bối cảnh vào một số ngày trong tuần hoặc thậm chí, một vài giờ trong ngày. Kể cả khi bạn chưa đặt bối cảnh, bạn vẫn nên nắm được quy định về quay phim ở những bối cảnh mà bạn đang nhắm đến.
Nếu có một cảnh quay quan trọng ở một bối cảnh ngoài trời, bạn nên xắp xếp những cảnh quay đó lên trước lịch quay. Làm như vậy sẽ giúp bạn có thể dời chúng sang thời điểm khác trong lịch quay nếu có vấn đề gì về thời tiết.
Lịch quay thay đổi thường xuyên trong suốt quá trình làm phim là chuyện rất bình thường. Các cảnh quay sẽ phải được xắp xếp đi xắp xếp lại trong lịch quay khi có những khó khăn xẩy đến. Nhưng với việc thu thập thông tin, nắm trong tay tất cả những yếu tố mà mỗi cảnh đòi hỏi, bạn sẽ luôn tìm được cách khắc phục và tìm được cái để quay trong suốt quá trình làm phim.
Tham khảo
Một vật cản khác ảnh hưởng đến lịch quay của bạn chính là trang thiết bị máy móc. Bạn luôn luôn muốn có thiết bị ghi hình và thu thanh phù hợp trong suốt quá trình làm phim. Những thiết bị chuyên dụng khác như cần cẩu hoặc Steadicam sẽ chỉ sử dụng trong một số ngày cụ thể.
Nhìn trung, sự đầy đủ về trang thiết bị sẽ phụ thuộc vào kinh phí thuê thiết bị mà bạn có thể bỏ ra. Ví dụ như ở những bộ phim độc lập kinh phí thấp, bạn có thể nhờ mượn của người quen hoặc sử dụng những thiết bị mà tổ quay có sẵn.
Phương tiện di chuyển, đạo cụ cần thiết và thiết kế bối cảnh sẽ cần nhiều sự chuẩn bị trước khi bấm máy. Đây là lý do tại sao bạn cần phải thảo luận lịch quay với tất cả những thành viên quan trọng trong đoàn trước khi quay. Trong quá trình tiền kì, bạn nên có những buổi thảo luận dựa theo kịch bản với người đứng đầu các bộ phận. Mọi người đều có thể thảo luận về những gì họ cần trong từng cảnh quay và tránh đi những tranh cãi có thể nổi lên trong quá trình làm phim.
Tóm lại, nếu bạn dành nhiều thời gian cho tiền kì và chuẩn bị, quá trình làm phim của bạn sẽ trở lên trơn tru hơn và bộ phim của bạn cũng có khả năng thành công hơn.
Lịch quay của bạn sẽ thay đổi nhiều lần trong quá trình làm phim. Khi bạn nắm được một thông tin mới (diễn viên vắng mặt, bối cảnh thay đổi, đạo cụ bị hỏng…) bạn hãy điều chỉnh lại lịch quay cho phù hợp. Việc lịch quay bị thay đổi mỗi ngày trên phim trường là điều rất phổ biến. Do đó bạn nên tập trung tất cả những thông tin mà bạn nắm được vào một chỗ như là một tệp hồ sơ hay dữ liệu trên máy tính.
Hơn nữa, sao bạn không thử tạo ra một “Stripboard” lớn trên tường làm việc của đoàn phim với những hình ghi cảnh quay có thể dễ dàng thay đổi vị trí khi lịch quay bị thay đổi? Một “Stripboard” lớn trên tường có thể giúp bạn mường tượng ra những yếu tố và kết hợp những cảnh quay lại với nhau.
Download mẫu Stripboard (Tiếng Anh) từ Studio Binder tại đây
