Vào thời kỳ đầu của điện ảnh, phim Viễn Tây là một thể loại phim của Mỹ, chịu ảnh hưởng và lấy cảm hứng từ biên giới phía Tây nước Mỹ vào thế kỷ 19. Thể loại phim Viễn Tây được ưa chuộng xuyên suốt các thập niên 30 - 50. Đến thập niên 1960, thể loại này phát triển sang cả truyền hình. Trong khi đó, tại Ý, các bộ phim sử thi, thần thoại bắt đầu thống trị ngoài rạp sau khi trào lưu Tân hiện thực tan rã.
Tại sao những bộ phim này lại được gọi là phim “Viễn Tây Mỳ Ý” (kiểu Ý)? Đó là vì những bộ phim này được làm tại nước Ý bởi các nhà làm phim người Ý và mỳ Ý là một sản phẩm xuất khẩu quốc tế của Nước Ý. Phim Viễn Tây kiểu Ý có các đặc điểm như sau:
- Nhân vật phản anh hùng có những giá trị đạo đức mập mờ và ích kỷ (vd: Vì tiền hoặc trả thù).
- Nhân vật phản diện đáng ghét và thể hiện những gì xấu xa nhất của con người
- Khung cảnh sa mạc và những thị trấn tồi tàn
- Đảo ngược các khuôn mẫu phim Viễn Tây truyền thống (vd: Nhân vật anh hùng gần gũi và kẻ phản diện, kết thúc có hậu, trắng đen rõ ràng)
- Bình luận về chính trị và những mối quan hệ với người khác
Tham khảo
Các bộ phim ban đầu không có nhiều nét độc đáo, chỉ đơn giản là phim Viễn Tây được quay ở châu u. Trong đó, một số bộ phim là phim Viễn Tây Ý – Tây Ban Nha. Tuy nhiên, West and Soda, một bộ phim hoạt hình giễu nhại thể loại Viễn Tây được phát hành năm 1965, lại là một bộ phim nổi bật. Một số quan điểm cho rằng đây là bộ phim Viễn Tây kiểu Ý đầu tiên, dù quan điểm này vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi.
Bộ phim A Fistful of Dollars (1964) của đạo diễn Sergio Leone, với phần soạn nhạc của Ennio Morricone và diễn viên Clint Eastwood đóng vai chính, là tác phẩm đột phá của loại phim này. A Fistful of Dollars đã tạo nên một nền công nghiệp mà gần nửa số lượng phim Ý được sản xuất là phim Viễn Tây. Năm 1965 và 1966, đạo diễn Sergio Leone tiếp tục ra mắt For a Few Dollars More (1965) và The Good, the Bad and the Ugly (1966), tạo thành bộ ba phim Dollars (Trilogia del dollaro) kinh điển.
Từ sau năm 1964 đến ít nhất là năm 1969, hàng chục bộ phim Viễn Tây kiểu Ý được làm mỗi năm. Lấy cảm hứng từ bộ ba phim Dollars của Sergio Leone, các tác phẩm này có nhân vật phản anh hùng với những âm mưu bí mật, kế hoạch báo thù, và rất nhiều đổ máu. Các bộ phim thường được quay với kinh phí thấp. Nhiều phim sử dụng kỹ thuật Techniscope, tạo ra những hình ảnh màn ảnh rộng với nhiều hạt film (film grain) đã để lại ấn tượng trong lòng khán giả.
Bên ngoài bộ ba Dollars, Leone cũng đạo diễn bộ phim Once Upon a Time in the West (1968), thường được coi là một kiệt tác mọi thời đại của phim Viễn Tây kiểu Ý.
Ngoài Leone, hai đạo diễn khác là Sergio Corbucci với Django (1966) và The Great Silence (1968), và Sergio Sollima với The Big Gundown (1966), Face to Face (1967) và Run, Man, Run (1968), cũng đã tạo nên các tác phẩm kinh điển.
Đến thập niên 1970, phim Viễn Tây kiểu Ý không còn được ưa chuộng như trước. Ít phim thuộc loại phim này được sản xuất hơn. Nhiều phim trở thành các bộ phim hài hước. Trong đó, Trinity is Still My Name của đạo diễn Enzo Barboni là bộ phim thành công về mặt thương mại nhất mọi thời đại của phim Viễn Tây kiểu Ý. Đến cuối thập niên 1970, loại phim này gần như thoái trào. Tuy nhiên, phim Viễn Tây Ý không biến mất hoàn toàn. Một số ngôi sao phim Viễn Tây Ý như Franco Nero và Clint Eastwood vẫn quay trở lại đóng và làm phim Viễn Tây.
Phim Viễn Tây Ý cũng tạo nên ảnh hưởng đối với các đạo diễn chủ lưu được ưa chuộng như Quentin Tarantino và Robert Rodriguez. Kill Bill hay Once Upon a Time in Hollywood là những tác phẩm bị ảnh hưởng bởi thể loại viễn tây Ý.
Tham khảo