1. Beat vật lý (physical beat)
Đây là beat diễn ra khi điều gì đó thay đổi trong thế giới vật chất của một cảnh. Đây có thể là khi nhân vật bước vào hoặc bước ra, một sự thay đổi về bối cảnh trong một cảnh (ví dụ như di chuyển từ ngoại cảnh vào nội cảnh), hoặc một thay đổi về môi trường (ví dụ như trời mưa). Từng thay đổi vật lý này nên khiến nhân vật phản ứng về mặt vật lý với những gì diễn ra xung quanh. Mỗi phản ứng này là một beat vật lý.
2. Beat tông (tonal beat)
Hãy nghĩ về beat tông như bất kỳ khi nào nhiệt độ của cảnh thay đổi: Kẻ phản diện ngừng đóng vai tốt hoặc người bạn dối trá cuối cùng cũng tiết lộ sự thật. Bất kể khi nào tâm trạng của cuộc nói chuyện thay đổi hoặc mức độ căng thẳng dâng lên hay hạ xuống, đây là một beat tông.
3. Beat chủ đề (topical beat)
Khi bạn có một cuộc hội thoại, và ai đó thay đổi chủ đề, bạn có thể thay đổi những gì bạn sẽ nói để đi theo chủ đề mới của cuộc hội thoại. Điều này cũng đúng với các nhân vật trong kịch bản. Bất kể khi nào điều gì đó xảy ra khiến chủ đề cuộc hội thoại thay đổi – bất kể đó là một nhân vật cố tình thay đổi chủ để hoặc một mẩu thông tin mới khiến các nhân vật thay đổi sự tập trung – đây là một beat chủ đề.
4. Beat chiến thuật (tactical beat)
Bạn đã bao giờ ở trong một cuộc cãi nhau với ai đó đang bất đồng chỉ với mục đích là do muốn gây hấn/ bất đồng, khiến bạn thay đổi quan điểm sang hoàn toàn đối lập để chi phối họ đồng ý với ý tưởng ban đầu của bạn? Khoảnh khắc lúc bạn thay đổi quan điểm tranh luận là một ví dụ về beat chiến thuật. Beat chiến thuật diễn ra bất kể khi nào một nhân vật thay đổi chiến lược để đạt được mục đích của nhân vật này.
Nhận dạng beat trong kịch bản sẽ giúp diễn viên khám phá được nhân vật mà mình sẽ hóa thân là ai, điều gì khiến nhân vật xao động trong từng khoảnh khắc, cách nhân vật được phối hợp trong toàn bộ câu chuyện. Nhìn chung, một beat là bất kỳ khoảnh khắc nào của kịch bản có sự thay đổi dòng chảy của nhân vật hoặc một cảnh, nhưng tất nhiên có nhiều cách khác nhau để thay đổi này diễn ra.
Tại sao diễn viên nên hiểu về beat?
Đối với diễn viên, hiểu được các beat của nhân vật sẽ giúp bạn thổi hồn vào nhân vật toàn diện và thuyết phục hơn. Một câu chuyện hay không bao giờ đi từ A đến B mà là từ A đến Z với 24 chữ cái ở giữa. Những chữ cái ở giữa này là các beat. Hiểu kể chuyện là cần thiết để bạn thể hiện được diễn xuất tốt hơn. Các nhân vật thường có một cung diễn biến (arc) và/hoặc một vật cản cần cố gắng vượt qua. Beat giúp chúng ta xác định hành trình của nhân vật tìm đường giữa những vật cản đặt ra.
Một diễn viên không nên chỉ hiểu nhân vật mà nên hiểu chức năng của nhân vật này trong toàn bộ câu chuyện. Mục đích của nhân vật của bạn trong câu chuyện là gì? Một khi bạn tìm thấy điều này và kết hợp cùng những gì bạn biết về nhân vật, bạn sẽ tìm ra diễn xuất phù hợp.
Bạn có nên tự đánh dấu các beat trong kịch bản?
Bạn có thể đánh dấu các beat trong kịch bản vì “quá trình này giúp tạo ra một hiệu ứng thị giác đơn giản để giúp bạn dễ dàng nhìn thấy các điểm chuyển giao của bạn.”
Hoặc bạn có thể chỉ đánh dấu các nhịp trong kịch bản dành cho các vai diễn cụ thể cần ghi chú thêm vì các beat và gợi ý, đặc biệt là trong sân khấu và hài, có thể diễn ra rất nhanh. Đôi khi hài có các yêu cầu rất cụ thể, nên bạn cần cùng mục tiêu, chi hướng với các diễn viên khác và đạo diễn.
Đặc biệt, đánh dấu beat đặc biệt hữu ích trong các giai đoạn chuẩn bị đầu tiên. Cách thực hành này đặc biệt hữu ích khi chuẩn bị để diễn xuất các kịch bản của Shakespeare hoặc kịch bản được viết không viết theo lối nói hàng ngày. Do các beat mang tính chủ quan cao, một nguyên tắc chung là bạn cần có sự nhất trí của các diễn viên và đạo diễn về nơi bạn sẽ thay đổi trong một cảnh.
Cách đánh dấu beat trong kịch bản
Cách một diễn viên đánh dấu các beat trong bản kịch bản của riêng diễn viên đó phần lớn tùy thuộc vào mỗi cá nhân và có nhiều hình thức khác nhau. Điều quan trọng là bạn phát triển một hệ thống đánh dấu có thể nhắc bạn ngay lập tức rằng một thay đổi sẽ diễn ra.
Bạn có thể viết là “chuyển đổi?” hoặc “lưu ý?” vào phần lề cạnh dòng kẻ”. Chỉ là một nhắc nhở rằng có thể nhân vật bắt đầu suy nghĩ về điều gì đó mà nhân vật kia nói hoặc điều đó có hiển hiện trong phản ứng của bạn hay không hoặc bạn nên ứng xử, hồi đáp như thế nào trong phần còn lại của cảnh này.
(Nguồn: Backstage)
Tham khảo
